Kullanım Rehberi

Özet

Öz: Açık bilim politikaları doğrultusunda gerek Avrupa Birliği gerekse ülkemizde TÜBİTAK ve dünya çapında yayıncılar son dönemlerde araştırma projelerinden çıkan makalelerin yanı sıra araştırma verilerinin de açık erişimli dergilerde yayımlanması ve kurumsal arşivler aracılığıyla FAIR veri ilkeleri çerçevesinde bulunabilir, erişilebilir, birlikte çalışabilir ve yeniden kullanabilir olmasını istemektedir. Veri arşivi koleksiyonu projelerde açık erişim gereksinimlerini karşılamak, makalelerde kullanılan veri setlerini diğer araştırmacıların erişimine açmak, araştırmacılarımız ve üniversitemizin görünürlüğünün artmasını sağlayarak kurumsal belleğin oluşturulmasına katkıda bulunmak amacıyla kurulmuştur.

Kurum: Suna Kıraç Kütüphanesi, Özel Koleksiyonlar ve Arşivler

Oluşturan(lar): Koç Üniversitesi

Tarih Aralığı:

Format: Dijital olarak doğmuş materyaller

Dil(ler): Türkçe; İngilizce

Erişim ve Kullanım

Dijital Erişim

Koleksiyon, üniversitedeki araştırma projeleri sırasında dijital olarak kullanılan/üretilen veri setlerinin araştırmacının belirlediği Creative Commons açık lisans kuralları çerçevesinde yazarlara atıfta bulunmak suretiyle çevrimiçi olarak erişime açılmıştır.

Haklar

Bu koleksiyondaki veri setleri Koç Üniversitesi telif hakkı kapsamındadır. Veri setlerinin halka açık genel erişimi, telif haklarının tümüyle sağlanması için ambargo tarihleri izlenerek zamanlandırılmaktadır. Bu veri setleri kişisel, araştırma ve eğitim amaçlı kullanıma açıktır. Diğer kullanım izinleri ve sorularınız için openaccess@ku.edu.tr adresinden Kütüphane personeli ile iletişime geçiniz.

Tercih Edilen Atıf

[Yazarın soyadı, adı], [Yayın yılı]. [Yayının başlığı]. Koç Üniversitesi Araştırma Verileri Arşivi. Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi, Özel Koleksiyonlar ve Arşivler. [Dijitalleştirilmiş kopyalar için referans URL]

Veri Depolama Süreci

Suna Kıraç Kütüphanesi, üniversitede yürütülen her türlü araştırma projesinden çıkan yayınlara ait araştırma verilerinin depolanması ve yayımlanması için Koç Üniversitesi Araştırma Verileri Arşivi’ni (KU-RDR) araştırmacı ve öğretim üyelerimizin hizmetine sunmaktadır.

OCLC ContentDM arşiv altyapısı ile çalışan güvenilir bir kurumsal arşivde verilerinizin uzun süre korunmasını sağlamak için bu hizmetten yararlanabilirsiniz. Verilerinizi arşivimizde depolayarak fon sağlayıcı kuruluşların ve yayıncıların açık erişim gereksinimlerini de karşılamış olacaksınız.

Veri setleri, Koç Üniversitesi’nin açık bilim politikası çerçevesinde FAIR veri (Bulunabilir, Erişilebilir, Birlikte Çalışabilir, Yeniden Kullanılabilir) ilkelerine göre ikincil analizler için diğer araştırmacılarla paylaşılarak kamuya açık hale getirilecektir.

Bu rehberde, veri setlerinizin arşivde yayınlanması için gerekli temel adımları ve önerileri bulabilirsiniz. Veri depolama ile ilgili talep ve sorularınızı openaccess@ku.edu.tr adresi ile Kütüphane’ye iletebilirsiniz.

Depolamadan Önce

• Verileri, yayınınızla ilişkili olacak ve uzun vadede arşivlemeye değer olacak şekilde dikkatlice seçin.
• Hiçbir kişisel veya gizli verinin dahil edilmediğinden emin olun.
• Dosya içeriğini yansıtan, boşluklardan ve özel karakterlerden kaçınarak tutarlı ve anlamlı dosya adları kullanın (ör. Yıl_Ay_Gün_[Dosya Adı]_Sürüm)
• KU-RDR, her tür dosya biçimiyle uyumludur, ancak mümkün olduğunca, yazılımların çeşitli platformlarda yaygın olarak bulunduğu erişilebilir, patentsiz, açık kaynak kodlu yazılımları tercih edin.
• Arşivde 50 GB’a kadar büyüklükte veriyi hiçbir ücret ödemeden depolayabilirsiniz. 50 GB’den daha büyük veri seti depolama talepleriniz için lütfen openaccess@ku.edu.tr adresinden Kütüphane ile iletişime geçin.

Dokümantasyon Hazırlama

• Veri seti dosyalarına ek olarak, diğer araştırmacılara veri setlerinizi anlayabilmeleri ve yeniden kullanabilmeleri için yeterli bilgi veren yardımcı dokümanlar hazırlamanız gerekmektedir. Örnek yardımcı dokümanlar: beni oku dosyaları, laboratuvar not defterleri, anketler, kod kitapları, proje raporları vb. belgelerdir.
• Depolamak istediğiniz verilere ek olarak, verilerin toplanması/oluşturulması sırasında kullandığınız yöntemleri içeren, verilere özel bilgiler (parametreler) ve/veya kullanılan değişkenler, sütun başlıkları, metodoloji, kullanılan kodlar/semboller vb.) bilgileri içeren ‘benioku.txt’ veya ‘benioku.pdf’ başlıklı bir dosya hazırlamanız gerekecektir.
• Talebiniz sonrasında Google Form ile meta data formun yanı sıra, şablon bir beni oku dosyası ve projedeki veri sorumluları tarafından imzalanması gereken bir Veri Arşivleme Sözleşmesi Kütüphane tarafından sizlere gönderilecektir. Sözleşme ıslak imzalı olmalı ve üniversitedeki yasal düzenlemelere göre fiziki olarak da arşivlenmek üzere bir kopyası Kütüphane’ye bırakılmalıdır.

Veri Arşivleme

• KU-RDR, yalnızca kamuya açık hale getirilmek üzere son haline getirilmiş veri setlerini kabul etmektedir. Gönderilen veriler değiştirilemez veya ek verilerle desteklenemez. Bu nedenle, lütfen makalenize ait en son sürüm veri seti dosyanızı gönderin.
• Veri setiyle ilişkilendirilecek birincil makale veya yayınınız bulunuyorsa lütfen ilgili yayınların DOI veya URL linklerini de bizimle paylaşmayı unutmayın.

Veri Yayınlama

• KU-RDR, verilerinizi açık olarak yeniden kullanılabilir hale getirmeden önce, verilerinizin keşfedilebilirliğini artırmak için bir metadata kalite kontrolü gerçekleştirir.
• KU-RDR’de yayınlanan her araştırma veri seti, KU yazarlarının ve diğer araştırmacıların sayfada ilgili alıntıyı bulabilmeleri için kalıcı bir URL bağlantısı alır.
• KU-RDR, 3 yıldan 10 yıla kadar projenin ihtiyacına uygun sürelerle verilerinize erişimi koruyacak ve yedekleme işlemlerini gerçekleştirecektir.
• Veri seti kayıtları araştırmacının belirlediği Creative Commons açık lisansları ile lisanslanacak, araştırmacının herhangi bir tercihte bulunmaması durumunda arşivin varsayılan ayarı olan Creative Commons Attribution International 4.0 lisansı uygulanacaktır.
• Talep etmeniz durumunda veri setlerinin görüntülenme istatistikleri tarafınıza iletilebilecektir.