Suna Kıraç: Ömrümden Uzun İdeallerim Var…

“O minik yaşlarımıza karşın hayal dünyası ile örülü ideallerimiz vardı. Bu yıllarda birçok yaşıtım genç kız -adayı- gibi beni de en çok etkileyen kitaplardan biri Reşat Nuri’nin “Çalıkuşu” romanı oldu. Feride öğretmenin idealizmi düşlerimi süslüyordu. Onun gibi olmak istiyordum. Öğretmen olmak istiyordum. Kolejde orta 2. sınıfta okuduğum yıl, yaz tatilinde Kadırga İlkokulu’na, gönüllü öğretmenlik yapmak için gittim. O okulda ülkenin yaşadığı sefaleti ve eğitimin içler acısı durumunu henüz çok küçük olmama rağmen bütün ağırlığı ile hissettim. Öğretmenlik özveri isteyen bir meslekti ve o uçarı ve ergenlik öncesi ruh halimle böylesi bir sevdanın bana göre olmadığını düşündüm ve vazgeçtim.

Ancak o okuldaki tecrübem, sonraki yıllardaki tercihlerimi ve eğitime önem verilmesi konusundaki kararlılığımı çok etkiledi. Koç Topluluğu’nun sosyal sorumluluk anlayışı içinde öncelikle eğitime yönelmesi için çaba gösterdim.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 38)

(Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, p. 42)


“Ne mutlu ki bunları bugün yapabilecek imkandayız. Ne bileyim, en büyük teknenin sahibi veyahut çok güzel bir yalının sahibi yahut çok güzel 50 tane bina ya da şirketin sahibi olacağıma, Türk toplumunun ileride kullanabileceği kültür varlıklarına katkı sağlayarak bir değer yaratabilirim.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 190)

1994’te Koç Üniversitesi İstinye Kampüsü’nde düzenlenen Yönetim ve Gözetim Kurulu toplantısına katılan Suna Kıraç.

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/20150


Suna Kıraç niçin eğitim gönüllüsü olduğunu şöyle açıklıyordu:

“Niçin Eğitim Gönüllüsü oldum?

Çünkü bu ülkede yaşamak ve mücadele etmekte kararlıyım. Eleştirenlerden değil, eleştirilenlerden olmak arzusundayım. Konuşanlardan değil, iş yapanlardan olmaya karar verdim.

Hasbelkader bundan 7 yıl evvel Koç özel Lisesi ve 4 yıl evvel de Koç Üniversitesi maceralarımızla ülkenin eğitim sorunları içinde yaşamaya başladım.

Dışarıdan çok iyi bildiğimi zannettiğim konunun içine girince hiçbir şey bilmediğimi fark ettim.

Niçin Eğitim Gönüllüsü oldum?

Çünkü Robert Kolej, bana düşündüklerimi dikkatli ve tutarlı bir şekilde söylemeyi ve tutumumu belli etmeyi öğretti. Cesaret isteyen yolu seçmeyi öğretti. “Kaçık, çılgın, ukala, hırslı” damgasından korkmamayı, aleladelikten ve “evet efendim”cilikten kaçmayı öğretti.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 175)

Eğitimin itici güçleri

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/VGK/id/6950/rec/195


Ekonomik zorluklar aşılır, siyasi krizler çözümlenir,

Ancak! Çocukları harcanmış bir toplumu yeniden onarmak mümkün değildir. (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 175)

20 Haziran 1994’te İstinye Kampüsü’nde düzenlenen Yönetim ve Gözetim Kurulu toplantısı.

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/20136


“Ne olacak bu memleketin hali demekle, memleketi yönetenleri kıyasıya eleştirmekle bir yere varamayız. Mutlaka bu sorunun çözümünün bir parçası olmak durumundayız. Bu da ancak bir örgütsel hareketle oluşabilir. Eğitim noksanlığı! Yaşanılan tüm olumsuzlukların kökenindeki hemen hemen başlıca neden budur. Bunun için eğitim devlete bırakılmayacak kadar önemli bir konudur.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 170)

Koç Üniversitesi İstinye Kampüsü’nde düzenlenen I. Yönetim ve Gözetim Kurulu toplantısı, 1994

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/20329/rec/1


Suna Kıraç, geleceğe dönük bir saptamadan yola çıkarak yapılması gerekenleri anlatmıştı. Onun için eğitim, yarının kilidini açacak biricik anahtardı. Şöyle diyordu:

“Tekrar üstüne basarak şunu ifade etmek istiyorum ki, eğitim ufuk demek, görüş demek, kendine güven, verimlilik ve kalite demektir. Dolayısıyla çağa ayak uydurmak, çağı yakalamak ancak iyi eğitilmiş berrak kafalarla olur. Tarifleri çok iyi yapılmış, önlemleri çok iyi alınmış, çağdaş bir milli eğitim politikası gerekir. Ancak bu şekilde Türkiye’nin genç kuşakları iyi yetiştirilebilir. Atatürk ilke ve inkılaplarına sahip çıkar.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 169)

Koç Üniversitesi başarılı öğrenciler ödül töreni

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/22604/rec/12


Suna Kıraç’ın asıl düşü bir üniversiteydi. Üniversitenin kuruluş sürecini aldığı notlarda şöyle anlatıyordu:

“Babama Koç Üniversitesi kurma fikrini 1988’de halam Zehra Kütükçü’nün vefatından sonra taziyeye gelen Prof. İhsan Doğramacı vermişti. Eğitime olan tutkusu ve zaten kafasında olan böyle bir düşüncesinden dolayı babam bu fikir üzerine araştırmaya başladı.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 162)

Suna Kıraç’ın Rumelifeneri Kampüs ziyareti sırasında sonradan adını alacak olacak Kütüphane binasını tetkiki.

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/21228/rec/48


Vehbi Koç, yaşam felsefesini özetlerken, bir misyon duygusuyla hareket ettiğini vurguluyordu:

“En lüks hayatı yaşayabilir, en lüks yerlerde oturabilir, en lüks arabalara binebilirdim. Bunların hiçbirini yapmadım. Çocuklarıma ve iş arkadaşlarıma kötü örnek olmak istemedim. Davranışlarımdan dolayı pişmanlık hissine hiç kapılmadım. Hayata bir daha gelsem, yaptıklarımı aynen tekrarlar ve devam ettirirdim.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 107)

Vehbi Koç, Koç Holding “Bizden Haberler” dergisinin başarılı öğrenciler ödül töreninde

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/22498


Suna Kıraç, vakfın kuruluş felsefesini dört temel hizmete dayandırıyordu.

Suna Kıraç’ın işlerini yöneten Ümit Taftalı bu dört hizmeti şöyle anlatıyor:

“Suna Hanım dört konuya odaklanıyordu: Eğitim, kültür, sanat ve sağlık. Kalıcı eserlerin yanında, aktiviteleri bol olan bir yapı istedi. Dolayısıyla bir taraftan burslar verilip öğrenciler okutulurken bir taraftan şahsi koleksiyonların müze ve enstitüye bağışlanarak araştırmacıların, meraklıların kullanabileceği şekilde halkla paylaşılması felsefesi benimsendi. Suna Hanım sadece stratejinin oluşmasında değil, vakıf senedinin yazılmasından kadrolaşmaya, binanın alınmasından müzenin duvarlarının rengine kadar, her aşamada işin içindeydi.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 190)

Koç Üniversitesi başarılı öğrenciler ödül töreni

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/22604/rec/12


“Değerli veliler, çok iyi biliyorsunuz ki bu yaşlarda çocuklarımız verdiğimiz her bilgiyi, verdiğimiz her şeyi hızla kaydeden bilgisayarlara benzer. Bu gelişimlerini tamamlarken en önemli unsur okul ve ailedir. Sizlerden beklentimiz bizlerle el ele vermenizdir. Sizler evde, bizler okulda birlikte yaratacağımız ortam ile batının çağdaş tarafını gerçekten özümsemiş, aynı zamanda kendi örf ve adetlerimize hakim çocuklar yetiştireceğiz. “Ağaç yaşken eğilir” diye bir atasözümüz var. Çocuklarımıza anne, baba, öğretmen olarak örnek olmalıyız.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 160)

Vehbi Koç, Koç Holding “Bizden Haberler” dergisinin başarılı öğrenciler ödül töreninde

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/22498


“Eskiden zengin aile kızlarının çalışması hemen hemen ayıp bir şeydi. Biz bunu yırttık ve bu sorunu kaldırdık. Çocukların ticarethanelerde çalışmasını bir anane haline getirdik. Bizden sonrasını herkes takdir ediyordu.” (Vehbi Koç Belgeseli) (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, s. 19)

Koç Grubu’nda kadın sesi

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/VGK/id/6650/rec/108


Vehbi Koç ve ailesi

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/VGK/id/6063/rec/67


“Gençliğimde vakit geçirmek için daha çok merak ettiğim kitapları okurdum. O dönemde kitaplar konusunda pek seçici olduğum söylenemez. Oysa daha ileri yaşlarda, anı kitaplarını okumaya başladım. Gün geçtikçe bu işe merak sardım. Okuduğum anıların bir bölümünde aşırı edebi ve renkli olma veya alışılagelmişliğin dışında olma kaygısı galebe çaldığı için o yaşam öyküsünün en yapısal parçası olması gereken aile, anlaşılması güç bir ilişkiler yumağına dönüştürülüyor. Benim böyle bir kaygım yok. Bu kitapta kendimle birlikte “bir Ankaralı aile”nin öyküsünü anlatmaya çalışacağım…” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2006, s. 11)

(Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, p. 91)


“Çalışmaya başladığım ilk günden itibaren, bu topluluğun profesyonelleşmesi için büyük çaba sarf ettim. Sağlığım müsaade ettiği ölçüde de bunu yapmaya devam edeceğim. Bugüne kadar birlikte çalıştığım her kademedeki arkadaşımdan sevgi, saygı ve ciddiyet gördüm. Bunun için mutluyum. Zaman zaman çalıştığıma pişman olduğum anlar oldu, ama geriye dönüp baktığımda dolu dolu bir hayat ve hatıratımı yazacak kadar güzel ve heyecanlı anılar var.” (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2006)

Suna Kıraç (Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2007, p. 88)


“Antalya’da Suna İnan Kıraç Eğitim Parkı’nın açılış töreninde sağlık sorunlarım nedeniyle orada olamadığım için kızım İpek tarafından okunan metinde, bir cümle ile şöyle ifade etmiştim:

“Ömrümden uzun ideallerim var…”

(Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2006, s. 14)

Koç Üniversitesi başarılı öğrenciler ödül töreni

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/KUCIM/id/22535/rec/1


“Sizi huzur ve dinginlikle izliyorum.

İdeallerimi paylaşanlar sizler…

Size sesleniyorum…

Ülkemiz, evlatlarımız ve yarınlarımız için elini taşın altına koyan, zamanını, parasını ve yaşamını bu uğurda geçiren sizler…

Yol arkadaşlarım…

Mutlulukla başarınızı izliyorum. Attığınız her adımda, çizdiğiniz her hedefte ben de varım. Ördüğünüz her tuğlanın harcında, yarattığınız her eserde, yaptığınız her araştırmada ben de varım…

Çocukların mutluluğu için…

Unutmayın, hep yanınızda olacağım…” (Akar, 2017, p. 16)

Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi Binası, 2018


Kaynakça:

Akar, R. (2017). İdealler gerçekleşirken: Suna Kıraç’ın izinde 10 yılın öyküsü. İstanbul : Suna ve İnan Kıraç Vakfı Yayını.

Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı. (2007). Suna Kıraç: Ömrümden uzun ideallerim var. İstanbul : Suna ve İnan Kıraç Vakfı.

Kıraç, S., Akar, R., & Suna ve İnan Kıraç Vakfı. (2006). Suna Kıraç: Ömrümden uzun ideallerim var. İstanbul : Suna ve İnan Kıraç Vakfı.

Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi Dijital Koleksiyonları; Kurumsal Hafıza Koleksiyonu (KU-CIM).