Hüseyin Hilmi Paşa Belgeleri Koleksiyonu
Bulma Kılavuzu ve Kutu Başlıkları
Hüseyin Hilmi Paşa Belgeleri Kayıtları için Bulma Kılavuzu, 1898-1940
1898-1940
Tanımlayıcı özet
Yaratan
Hüseyin Hilmi Paşa, 1855-1922
Başlık
Hilmi Paşa Belgeleri Koleksiyonu
Koleksiyon Numarası
HPBK.01
Öz
Bu koleksiyon, devlet adamı Hüseyin Hilmi Paşa (1855-1922) tarafından Yemen’deki görevi sırasında kişisel arşivi için tuttuğu yazışmaların kayıtları ile 1903-1919’da topladığı Balkan Sorunu hakkındaki Avrupa basınından gazete kupürlerini içermektedir. Belgeler bu bakımdan iki dönemde incelenebilir: ilk dönemdeki belgeler Yemen’deki görevi sırasında yazılmışken, ikinci dönem Balkanlardaki görevi sırasında denk gelen belgelerdir. İlk evredeki mektuplar ve telgraflar, şifreli olmalarından da anlaşıldığı gibi istihbarat belgeleriydi. İçerik olarak yerel yönetimde ve Osmanlı ordusunda kötüleşen koşulların zayıflattığı hükümet otoritesinin eksikliği nedeniyle Yemen eyaletlerinin kaotik atmosferini yansıtırlar. Yüksek mevkideki askeri ve idari memurlar arasındaki bu yazışmalar, bölgedeki Avrupalıların varlığı eşkiyaları ve soyguncuları cesaretlendirip silah kaçakçılığının desteklenmesiyle başlayan ve bunun sonucunda da yerel halkta Osmanlı devletine karşı güvensizliğe neden olan isyanların organize edilmesini sağlayan olaylar zincirine ışık tutar. Olayların seyri ve üst düzey bürokratlar arasındaki yazışmalara dayanarak, bu kaotik atmosferin, yerel kabilelerin bazı dini liderler etrafında örgütlenerek kendilerini eşkiyalara ve Osmanlılara karşı harekete geçmede koşulların hazırlandığını gösteriyor. Yasal güvenliğin tehlikede olduğu, hükümetin işlevini kaybetmiş göründüğü ve vergilendirmenin giderek yerel halk için dayanılmaz olduğu bu ortamda Osmanlı’nın rolü ne yazık ki geçersiz hale geldiği anlaşılıyor.
Bu koleksiyondaki ikinci tür belgeler, Balkan dönemine ait belgelerdir: 1889’da Paris’te kurulan “Le courrier de la presse” haber ajansı ve Avusturya menşeli uluslararası istihbarat ajansı “Observer”ın gazete kupürleridir. Bu gazetelerin konu başlıkları Balkan Sorunu, vergilendirme sorunları, Makedon sorunu, Bulgar sorunları, Jön Türkler, hükümet otoritesinin eksikliği, anarşi ve bölgedeki kaos üzerine odaklanmaktadır.
Yönetimsel Bilgi
Erişim Kısıtlaması
Bu koleksiyon araştırmaya açıktır.
Telif Hakkı Uyarısı
Koleksiyonlarımızdan çıkan materyaller, Türk hukukuna uygun olarak araştırma, öğretim ve özel çalışmalarda kullanılabilir. Kullanıcı, çoğaltılan materyallerin telif hakkı ve yayın haklarının ihlali dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, malzemelerin herhangi bir kullanımı için tam sorumluluk almalıdır. Akademik araştırma için veya başka türlü kullanılan materyaller kaynak ile birlikte tam olarak belirtilmelidir. Koç Üniversitesi, sadece eğitim ve araştırma amacıyla web sitesindeki dijital materyallere erişim sağlamaktadır. Bu malzemelerin, ticari veya bilimsel çoğaltma, yeniden dağıtma, yayınlama veya iletme dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, yazılı izin alınmaksızın başka şekilde kullanılması kesinlikle yasaktır.
Özgün materyaller, telif hakkı kısıtlamalarına sahip, şu anda kamu malı olmayan yayınlanmış çalışmalar haricinde dijitalleştirilmiştir ve çevrimiçi hale getirilmiştir. Bazı materyaller yalnızca Koç Üniversitesi kampüsü sınırları içerisinde bulunmaktadır ve bazıları çevrimiçi olarak temin edilememektedir. Bu materyaller, uluslararası ve yerel telif hakkı yasalarına tabi olmak üzere, telif hakkı şartlarının sona ermesiyle çevrimiçi olarak halka açıklanabilir. Söz konusu eserler hakkındaki tanımlayıcı envanter bilgileri, çevrimiçi erişimin kısıtlı olduğu yerler dahil, tüm öğeler için mevcuttur.
Tercih Edilen Atıf
[Öğenin tanımı], Hilmi Paşa Belgeleri Koleksiyonu, HPBK 01, Suna Kıraç Kütüphanesi Arşivi, Koç Üniversitesi.
Edinme Bilgisi
Koleksiyon, Sinan Kuneralp tarafından 2019’da Koç Üniversitesi’ne bağışlanmıştır.
Tasnif Bilgisi
Üniversite Arşiv Personeli tarafından tasnif edilmiştir.
Danışman Bilgisi
Sinan Kaya tarafından tercüme edilmiştir.
Sinan Kaya Biyografi
Lisans derecesini 2013 yılında Boğaziçi Üniversitesi Tarih bölümünden alan Sinan KAYA ardından İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Tarih Bölümünde Prof. Dr. Ali AKYILDIZ’ın gözetmenliğinde yazdığı ‘Sultan Abdülaziz’in 1863 Mısır Seyahati’ başlıklı teziyle yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Şu anda aynı üniversitede Prof. Dr. Ali AKYILDIZ gözetmenliğinde Osmanlıda merkez ve taşra arasındaki ekonomik, sosyal ve yatırımsal ilişkileri konu alan doktora çalışmasını sürdürmektedir.
Biyografik Not
Hüseyin Hilmi Paşa (1855-1922) Osmanlı devlet adamı ve imparatorluk döneminde yöneticiydi. İkinci Meşrutiyet döneminde iki kez Osmanlı İmparatorluğu’nun Sadrazamı olarak görev yapmış, aynı zamanda Türk Kızılayı’nın başkanlığını üstlenmiştir. Koleksiyon Yemen bölgesindeki görevi sırasında yaptığı yazışmalarının kendi kişisel arşivi için tuttuğu nüshaları ile 1903-1919 yıllarında topladığı Balkan sorunuyla ilgili gazete kupürlerini ve bazı ayrıbasımları içerir.
Koleksiyon Düzenlemesi
Kayıtlar, materyal türlerine (1- el yazmaları, el yazısı resmi yazışmalar; 2-gazete ve gazete kupürleri) ve yer/döneme (Hilmi Paşa’nın Yemen ve Makedonya’daki gönderileri) göre düzenlenmiştir.
Koleksiyonun Detaylı Tanımlaması
Klasör 1 / Yazışmalar 1 (Kutu no. ARC/HPBK/01)
Dosya 1
Yazışmalar 1 : 79 varaka (39 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.01.ms.01 – HPBK.01.ms.39
Dosya 2
Yazışmalar 2 : 83 varaka (63 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.02.ms.01 – HPBK.02.ms.63
Dosya 3
Yazışmalar 3 : 71 varaka (41 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.03.ms.01 – HPBK.03.ms.41
Dosya 4
Yazışmalar 4 : 91 varaka (71 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.04.ms.01 – HPBK.04.ms.71
Dosya 5
Yazışmalar 5 : 73 varaka (61 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.05.ms.01 – HPBK.05.ms.61
Dosya 6
Yazışmalar 6 : 101 varaka (87 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.06.ms.01 – HPBK.06.ms.87
Dosya 7
Yazışmalar 7 : 56 varaka (56 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.07.ms.01 – HPBK.07.ms.56
Klasör 2 / Yazışmalar 2 (Kutu no. ARC/HPBK/02)
Dosya 8
Yazışmalar 8 : 79 varaka (39 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.08.ms.01 – HPBK.08.ms.60
Dosya 9
Yazışmalar 9 : 83 varaka (63 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.09.ms.01 – HPBK.09.ms.18
Dosya 10
Yazışmalar 10 : 4 varaka (2 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.10.ms.01 – HPBK.10.ms.41
Dosya 11
Yazışmalar 11 : 91 varaka (71 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.11.ms.01 – HPBK.11.ms.71
Dosya 12
Yazışmalar 12 : 73 varaka (61 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.12.ms.01 – HPBK.12.ms.61
Dosya 13
Yazışmalar 13 : 101 varaka (87 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.13.ms.01 – HPBK.13.ms.87
Dosya 14
Yazışmalar 14 : 56 varaka (56 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.14.ms.01 – HPBK.14.ms.56
Dosya 15
Yazışmalar 15 : 91 varaka (71 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.15.ms.01 – HPBK.15.ms.71
Dosya 16
Yazışmalar 16 : 73 varaka (61 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.16.ms.01 – HPBK.16.ms.61
Dosya 17
Yazışmalar 17 : 101 varaka (87 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.17.ms.01 – HPBK.17.ms.87
Dosya 18
Yazışmalar 18 : 56 varaka (56 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.18.ms.01 – HPBK.18.ms.56
Dosya 19
Yazışmalar 19 : 73 varaka (61 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.19.ms.01 – HPBK.19.ms.61
Dosya 20
Yazışmalar 20 : 101 varaka (87 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.20.ms.01 – HPBK.20.ms.87
Dosya 21
Yazışmalar 21 : 56 varaka (56 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.21.ms.01 – HPBK.21.ms.56
Klasör 3 / Yazışmalar 3 (Kutu no. ARC/HPBK/03)
Dosya 22
Yazışmalar 22 : 79 varaka (39 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.22.ms.01 – HPBK.22.ms.60
Dosya 23
Yazışmalar 23 : 83 varaka (63 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.23.ms.01 – HPBK.23.ms.18
Dosya 24
Yazışmalar 24 : 4 varaka (2 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.24.ms.01 – HPBK.24.ms.41
Dosya 25
Yazışmalar 25 : 91 varaka (71 belge) / 91 leaves (71 documents) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.25.ms.01 – HPBK.25.ms.71
Dosya 26
Yazışmalar 26 : 73 varaka (61 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.26.ms.01 – HPBK.26.ms.61
Dosya 27
Yazışmalar 27 : 101 varaka (87 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.27.ms.01 – HPBK.27.ms.87
Dosya 28
Yazışmalar 28 : 56 varaka (56 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.28.ms.01 – HPBK.28.ms.56
Dosya 29
Yazışmalar 29 : 91 varaka (71 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.29.ms.01 – HPBK.29.ms.71
Dosya 30
Yazışmalar 30 : 73 varaka (61 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.30.ms.01 – HPBK.30.ms.61
Dosya 31
Yazışmalar 31 : 101 varaka (87 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.31.ms.01 – HPBK.31.ms.87
Dosya 32
Yazışmalar 32 : 56 varaka (56 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.32.ms.01 – HPBK.32.ms.56
Klasör 4 / Gazete kupürleri 1 (Kutu no. ARC/HPBK/04)
Dosya 33 – 1
Gazete kupürleri ve Osmanlıca tercümeleri 1 : 363 sayfa (16 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.33.ms.01 – HPBK.33.ms.09
Dosya 33 – 2
Gazete kupürleri ve Osmanlıca tercümeleri (devamı) 2 : 363 sayfa (16 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.33.ms.10 – HPBK.33.ms.16
Dosya 34
Gazete kupürleri ve Osmanlıca tercümeleri : 299 sayfa (56 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.34.ms.01 – HPBK.34.ms.56
Dosya 35 – 1
Gazete kupürleri ve Osmanlıca tercümeleri 1 : 360 sayfa (64 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.35.ms.01 – HPBK.24.ms.31
Dosya 35 – 2
Gazete kupürleri ve Osmanlıca tercümeleri (devamı) 2 : 360 sayfa (64 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.35.ms.32 – HPBK.35.ms.64
Dosya 36 – 1
Fransızca belgeler 1 : 817 sayfa (79 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.36.ms.01 – HPBK.36.ms.15
Dosya 36 – 2
Fransızca belgeler (devamı) 2 : 817 sayfa (79 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.36.ms.16 – HPBK.36.ms.30
Dosya 36 – 3
Fransızca belgeler (devamı) 36 – 3 : 817 sayfa (79 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.36.ms.31 – HPBK.36.ms.53
Dosya 36 – 4
Fransızca belgeler (devamı) 36 – 4 : 817 sayfa (79 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.36.ms.54 – HPBK.36.ms.61
Dosya 37
Banka dekontları ve yazışmalar : 17 mektup, 3 belge, 79 dekont (99 belge) / Hüseyin Hilmi Paşa
HPBK.37.doc.01 – HPBK.37.doc.99
Klasör 5 / Gazete kupürleri 2 (Kutu no. ARC/HPBK/05)
Dosya 38
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0000 – HPBK.01.misc.00100
Dosya 39
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0101 – HPBK.01.misc.0200
Dosya 40
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0201 – HPBK.01.misc.0300
Dosya 41
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0301 – HPBK.01.misc.0400
Dosya 42
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0401 – HPBK.01.misc.0500
Klasör 6 / Gazete kupürleri 3 (Box no. ARC/HPBK/06)
Dosya 43
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0501 – HPBK.01.misc.0600
Dosya 44
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0601 – HPBK.01.misc.0700
Dosya 45
Gazete kupürleri
HPBK.01.misc.0701 – HPBK.01.misc.0800
Klasör 7 / Gazete kupürleri ve ayrıbasımlar (Kutu no. ARC/HPBK/07)
Dosya 46
Gazete kupürleri
HPBK.02.misc.001 – HPBK.02.misc.060
Dosya 47
Ayrıbasımlar (64 ayrıbasım)
HPBK.01.opr.001 – HPBK.01.opr.064
Konular
Hüseyin Hilmi Paşa, 1855-1922
Hüseyin Hilmi Paşa, 1855-1922 – Defterler, eskiz defterleri, vb.
Türkiye – Tarihçe – 1878-1909 – Kaynaklar.
Türkiye – Tarih – 20. yüzyıl – Kaynaklar.
II. Abdülhamid, Türkler’in Sultanı, 1842-1918 — Kaynaklar.
Türkiye – Tarih – 1878-1909.
Türkiye – Politika ve idare – 1878-1909.
Türkiye – Tarih – VI. Mehmed, 1918-1922.
Osmanlı Devleti — Tarih — Tanzimat dönemi.
Osmanlı Devleti — Fırka-i Islahiye.
Çeteciler ve soyguncular — Türkiye — Tarih.
Ulusal güvenlik – Hükümet politikası.
Askeri politika.
İstihbarat ve güvenlik.
Türkiye – Tarih – 31 Mart İsyanı, 1909.
Türkiye – Tarih – Devrim, 1908.
Anarşizm.
Balkan Yarımadası-Politika ve idare.
Makedonya sorunu.
Makedonya–Tarihi.
Makedonya–Etnik ilişkiler.
Bulgaristan–Tarih.
Yunanistan–Tarih.